Süitte nükleer pazarlık

Uğur ERGAN / İSTANBUL

Başta ABD olmak üzere Batı dünyasının oldukça ağır baskısı altında olan İran’ın Cumhurbaşkanı Ahmedinejad, dün İstanbul’a geldi. Cumhurbaşkanı Gül, Çırağan Sarayı’nda karşıladığı Ahmedinejad’la baş başa 1.5 saat kadar görüştü. Heyetlerarası görüşmelerde ana başlık ise, İran’ın Batı’ya rağmen direttiği nükleer faaliyetleriydi. NÜKLEER faaliyetleri nedeniyle Batı dünyasının gözlerinin çevrili olduğu İran’ın Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ın dün Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile Çırağan Sarayı’nda yaptığı görüşmeye nükleer güç pazarlığı damgasını vurdu. Çırağan Sarayı’nın Boğaz manzaralı Sultan suitinde 1.5 saat başbaşa görüşen iki liderin ana gündem maddesini İran’ın nükleer faaliyetleri oluşturdu. 19 Temmuz’da Cenevre’de yapılan görüşmeler sonrasında İran’ın BM Güvenlik Konseyi beşlisi ile Almanya’yı tatmin etmeyen cevabı değerlendirildi. Gül, İran tarafına “Vakit dar. Diplomatik yolun işlemesi için sizin de bir adım atmanız gerekiyor. Diplomasi işlemediği takdirde savaş isteyenlerin eli güçlenir” mesajını verdi. Ancak Türkiye, ABD ile İran arasında nükleer krizi diyalog yöntemiyle çözmeye çalışırken, Ahmedinejad’ın görüşmenin ardından düzenlenen basın toplantısında doğrudan ABD’yi hedef alan serf ifadeler kullanması dikkat çekti. Ahmedinejad, diyalogtan yana olduğunu savundu ancak “barışçıl amaçlı” olduğunu öne sürdüğü nükleer faaliyetlerden geri adım atmayacağı mesajını net bir dille verdi. İran Cumhurbaşkanı, Türk halkının ve Cumhurbaşkanı Gül’ün de İran’ın barışçıl amaçlı nükleer faaliyetlerini desteklediğini savundu. Ahmedinejad’ın bu sözleri, kürsüde Cumhurbaşkanı Gül’ün yüzünün asılmasına neden oldu. Ahmedinejad özetle şunları söyledi: “İran’ın nükleer meselesi son derece açıktır. Nükleer mesele ABD’nin halkımıza karşı ortaya koyduğu kötü niyetin göstergesidir. Bizi nükleer bomba yapmakla suçluyorlar. Bu bir yalandır. Nükleer enerji, bomba ile eş anlamlı hale getirilmek istenmektedir. Aslında nükleer bombaları elinde bulunduranların, halkların barışçıl ve çevre dostu nükleer enerjiyi kullanmalarını engelleme hakkı olmamalıdır. İran halkının bu görüşünde ve tutumunda değişiklik olmayacaktır.” Gül “diyalog” dedi Gül ise krizi çözmek için geçen yılın ardından bu yıl içinde de Türkiye’nin diyalog görüşmesine evsahipliği yapmaya hazır olduğunu belirterek şöyle konuştu: “İran’ın nükleer programına ilişkin çözümün uluslararası toplumun kaygılarını dikkate alan, aynı zamanda İran’ın Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması çerçevesindeki meşru haklarını gözetecek bir içerik taşımasını arzu ediyoruz. Diplomatik süreci teşvik amacıyla geçen yıl Ankara’da Dr. Solana ile o dönemki İranlı muhatabı Dr. Laricani arasındaki görüşmelerden birine ev sahipliği yapmıştık. Türkiye’nin, aynı mülahazalarla diplomatik sürece katkı sağlayıcı faaliyetlere geçmişte olduğu gibi, bugün de hazırdır” Boğaz’da yemek MAHMUD Ahmedinejad “çalışma ziyareti” çerçevesinde Türkiye’ye geldiği için kendisine “A tipi” protokolün uygulandığı resmi devlet yemeği verilmedi. Bunun yerine Gül, konuğunu akşam Çırağan Sarayı’nın Boğaz kenarındaki bahçesinde çalışma yemeğinde ağırladı. Ancak bu yemeğe İran tarafının talebi üzerine basın alınmadı.